Vào đêm giao thừa, sau khi hoàn thành mâm cỗ cúng giao thừa các gia đình Việt Nam sẽ chuẩn bị thêm một mâm cúng tạ đất. Nhưng có lẽ còn nhiều người chưa nắm được lễ tạ đất thì phải chuẩn bị lễ vật gì. Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu lễ tạ đất gồm những gì và ý nghĩa của nó.
Lễ tạ đất là gì
Theo quan niệm từ xưa đến nay của nhân dân Việt Nam ta thì trong nhà có vị thần Thổ Công trông coi nhà cửa tránh cho ma quỷ vào trong nhà làm hại gia chủ, đem lại may mắn tài lộc cho thành viên trong nhà. Vì thế các gia đình luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến việc thờ cúng đất đai để mong mọi thứ có thể suôn sẻ.
Lễ tạ đất chính là lễ để cảm ơn vị thần Thổ Công và cầu mong cho ngài sẽ phù hộ cho gia đình gia chủ trong một năm mới tốt hơn năm cũ, cuộc sống hạnh phúc bình yên, làm ăn tấn tới.
Nhiều nơi lễ cúng Thổ Công còn được gom chung vào ngày cúng ông Táo. Hay còn gọi là cúng ông Công ông Táo. Tuy điều này cũng không ảnh hưởng đến gia đình nhưng nếu gia đình có điều kiện thì nên tách riêng 2 lễ ra để có thể tổ chức được một cách thành kính nhất.
Ý nghĩa của lễ tạ đất
Trên bàn thờ của mỗi gia đình, bát hương Thổ Công được đặt ở giữa bên phải là bát hương thờ Gia tiên và bên trái là thờ bà Cô Tổ bởi Thổ Công chính là vị thần quan trọng nhất trong gia đình. Khi làm lễ tạ đất thì gia chủ đều phải xin phép thần Thổ Công cho gia tiên được về nhà.
Theo các chuyên gia thì lễ tạ đất Thổ Công là từ tấm lòng của gia đình không mang tính bắt buộc nên nhiều người đã gộp lễ tạ đất và lễ tạ Táo thành lễ tạ Thần. Ngày trước các cụ ta làm lễ tạ Thần rồi mới tiến hành lễ tạ ông Táo làm 2 lễ riêng biệt. Còn ngày nay lễ tạ Thần có 2 cách thực hiện: cách thứ nhất là tổ chức chung với lễ tạ ông Táo cho đỡ tốn thời gian. Khi ấy gia chủ phải mua đủ 3 bộ quần áo cho Táo Quân và 1 bộ quần áo Thần linh .Còn cách thứ 2 như đã nói thì là tách riêng thành 2 lễ tách biệt.
Có thể nói lễ tạ đất dù mỗi vùng một khác nhưng chung quy lại đó là một nét văn hóa lâu đời của người Việt Nam. Do vậy lễ tạ đất thường được tổ chức cực kỳ trọng thể, thành kính để mong các vị thần quan tâm đến gia đình nhiều hơn. Vậy thì lễ tạ đất gồm những gì.
Lễ tạ đất gồm những gì
Lễ vật cơ bản
Tùy theo điều kiện kinh tế mà lễ vật trong mâm cúng tạ đất cũng có ít nhiều khác biệt. Tuy vậy dù giàu dù nghèo thị các lễ vật sau đây là các thứ không thể thiếu được trong lễ tạ đất.
- 1 con gà luộc: Gia chủ nên chọn những con gà trống thiến để cúng.
- 1 chân giò lợn luộc: Đây là một thứ quan trọng và nên đặt trước.
- 3 ly rượu trắng.
- 6 lon nước ngọt, 10 lon bia: Cần chú ý sắp xếp đều 2 bên của bàn thờ.
- 1 đĩa bánh kẹo, chè, thuốc lá.
- 1 chén trà khô, 1 chén gạo, 1 chén muối, 1 chén nước, 1 chén rượu.
- Có thể chuẩn bị một cặp nến cốc nếu không có đèn thờ.
Lễ tạ đất cuối năm gồm những gì
Ngoài các lễ vật không thể thiếu ở trên thì lễ tạ đất cuối năm còn cần có các lễ vật sau:
- 1 bộ thần linh: 1 ông ngựa đỏ, có mũ, áo hia, cờ kiếm
- 1 bộ ngũ phương: 5 ông ngựa 5 màu xanh, đỏ, trắng, tím, vàng.
- 1 cây vàng ngũ phương, 1 cây vàng hoa đỏ.
- 1 đĩa chứa 50 lễ vàng tiền để cúng tổ tiên.
Theo một số người thì có quan điểm là lễ tạ đất là chủ yếu cần thể hiện lòng thành tâm, thành kính của gia chủ đối với thần Thổ Công thế nên không cần phải hóa vàng mã.
Một số điều cần chú ý khi chuẩn bị và tiến hành lễ cúng tạ đất
Vì đây là một nghi thức quan trọng nên khi tiến hành bạn cần chú ý một số điều sau:
- Theo quan điểm của các nhà sư thì lễ tạ đất không nên sát sinh để dâng đồ cúng mặn. Thay vào đó gia chủ nên dâng các món chay thanh tịnh để có thể tích thêm công đức cho gia đình.
- Trước khi thực hiện lễ cúng tạ đất thì gia chủ cần tẩy trần, tắm rửa sạch sẽ, trang phục gọn gàng để bày tỏ tôn kính, thành tâm với các vị thần ngồi trên và gia tiên.
- Khi đọc kinh Địa tạng thì không nên để dưới đất mà nên để lên một chiếc kệ cao bằng với ngực khi quỳ xuống.
- Thái độ phải thành tâm, không được đùa giỡn, thiếu nghiêm túc trong khi thực hiện lễ tạ.
Trên đây chúng ta đã tìm hiểu về lễ tạ đất gồm những gì và ý nghĩa của nó. Mong rằng khi biết được những thông tin từ bài viết bạn sẽ hiểu thêm về lễ tạ đất cùng với cách thực hiện nghỉ lễ này.
